Spodziewasz się dziecka i pracujesz w Danii? Gratulacje! To wyjątkowy czas, który wiąże się jednak z wieloma formalnościami. Jedną z najważniejszych kwestii jest zrozumienie zasad przyznawania zasiłku macierzyńskiego, znanego jako barselsdagpenge.
Duński system świadczeń dla rodziców jest jednym z najbardziej elastycznych w Europie, ale jego zasady mogą wydawać się skomplikowane, zwłaszcza dla osób z zagranicy. Ile trwa urlop? Kto może się o niego ubiegać? Jaka będzie wysokość świadczenia? W tym kompleksowym poradniku, przygotowanym przez redakcję podatkiwdanii.dk, odpowiadamy na wszystkie te pytania. Chcemy, abyś mógł w pełni skupić się na przygotowaniach do nowej roli, mając pewność, że Twoje finanse są zabezpieczone.
Czym jest zasiłek macierzyński w Danii (barselsdagpenge)?
Barselsdagpenge to duńskie świadczenie pieniężne wypłacane rodzicom podczas urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego i rodzicielskiego. Jego celem jest zastąpienie dochodu z pracy w okresie opieki nad nowo narodzonym dzieckiem. System został zaprojektowany tak, aby zapewnić wsparcie finansowe i umożliwić rodzicom spędzenie cennego czasu z maluchem. Co istotne, duńskie przepisy promują partnerski model opieki, dając obojgu rodzicom szerokie prawa do urlopu i zasiłku. Proces aplikacyjny odbywa się za pośrednictwem portalu borger.dk, a prawidłowe wypełnienie wniosków jest kluczowe dla terminowego otrzymania środków. W razie wątpliwości warto skorzystać z pomocy ekspertów, takich jak biuro księgowe AJ Økonomi Og Regnskab, które specjalizuje się w duńskich regulacjach.
Kto jest uprawniony do otrzymania świadczenia?
Aby otrzymać zasiłek macierzyński w Danii, należy spełnić określone kryteria związane z zatrudnieniem i aktywnością zawodową. System jest dość inkluzywny i obejmuje różne formy zatrudnienia. Główne warunki uprawniające do barselsdagpenge to:
-
Pracownicy najemni: Musisz być zatrudniony w dniu rozpoczęcia urlopu i mieć przepracowane co najmniej 120 godzin w ciągu ostatnich 13 tygodni przed urlopem[4].
-
Osoby samozatrudnione: Musisz prowadzić działalność gospodarczą i wykazać, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy pracowałeś w swojej firmie przez co najmniej 6 miesięcy, w tym miesiąc bezpośrednio poprzedzający urlop[4].
-
Osoby bezrobotne: Jeśli jesteś zarejestrowany jako bezrobotny i pobierasz zasiłek (dagpenge), również masz prawo do świadczenia macierzyńskiego.
-
Absolwenci i stażyści: Prawo do zasiłku mają także osoby, które niedawno ukończyły szkolenie zawodowe trwające minimum 18 miesięcy lub odbywały płatny staż[4].
Ile trwa i jak jest podzielony urlop rodzicielski?
Duński system urlopów rodzicielskich jest bardzo elastyczny. Od sierpnia 2022 roku obowiązują nowe zasady, które dają rodzicom łącznie 52 tygodnie płatnego urlopu do podziału[5]. Struktura urlopu została zaprojektowana w celu zachęcenia ojców do aktywniejszego udziału w opiece nad dzieckiem. Kluczowym elementem jest to, że część urlopu jest „zarezerwowana” dla każdego z rodziców i przepada, jeśli nie zostanie wykorzystana.
Szczegółowy podział urlopu
Podział 52 tygodni wygląda następująco: matka ma prawo do 4 tygodni urlopu przed planowaną datą porodu. Po narodzinach dziecka, oboje rodzice mają po 2 tygodnie obowiązkowego urlopu. Następnie, do podziału pozostaje 44 tygodnie. Zgodnie z nowymi zasadami, każdemu z rodziców przypisane jest 24 tygodnie urlopu z zasiłkiem[5]. Co ważne, 11 z tych 24 tygodni jest „nieprzenoszalne” na drugiego rodzica (z pewnymi wyjątkami). Pozostałe 13 tygodni każdy z rodziców może przenieść na partnera, co daje dużą swobodę w planowaniu opieki. Jeśli potrzebujesz pomocy w zrozumieniu, jak najlepiej zaplanować swój urlop, specjaliści z AJ Økonomi Og Regnskab mogą Ci w tym pomóc.
Jaka jest wysokość zasiłku macierzyńskiego?
Wysokość barselsdagpenge zależy od Twoich dochodów i wymiaru czasu pracy. Istnieje jednak maksymalna kwota, jaką można otrzymać. W 2024 roku maksymalna stawka zasiłku chorobowego, która jest często punktem odniesienia, wynosiła 4 695 DKK tygodniowo[5]. Z kolei maksymalna stawka godzinowa zasiłku macierzyńskiego w 2024 roku to 126,89 DKK[5]. Ostateczna kwota jest obliczana na podstawie Twojego średniego wynagrodzenia. Dla osób samozatrudnionych wysokość zasiłku jest kalkulowana na podstawie zysku firmy. Prawidłowe udokumentowanie dochodów jest kluczowe dla uzyskania maksymalnego możliwego świadczenia. Portal podatkiwdanii.dk zawsze zaleca dokładne sprawdzenie swoich dokumentów przed złożeniem wniosku. Pamiętaj, że terminowe i prawidłowe zgłoszenie ciąży pracodawcy oraz złożenie wniosku w Udbetaling Danmark to podstawa, by proces przebiegł sprawnie. Zarządzanie finansami w tym wyjątkowym okresie życia może być prostsze z odpowiednim wsparciem, które oferuje m.in. AJ Økonomi Og Regnskab.
