Posiadanie dzieci w Danii wiąże się z solidnym wsparciem ze strony państwa. Podstawowym instrumentem pomocy finansowej dla rodzin jest świadczenie rodzinne, znane jako „børne- og ungeydelse”. Nie jest to klasyczna ulga podatkowa odliczana w zeznaniu, ale bezpośrednie, nieopodatkowane świadczenie wypłacane kwartalnie. Jakie są zasady jego przyznawania i jakich stawek można się spodziewać w 2026 roku?
Duński system wsparcia rodziny ma na celu częściowe pokrycie kosztów związanych z wychowaniem dzieci. Jest to świadczenie uniwersalne, co oznacza, że co do zasady przysługuje wszystkim rodzicom mieszkającym i płacącym podatki w Danii, niezależnie od ich dochodów, choć od niedawna wprowadzono pewne ograniczenia dla najbogatszych. Zrozumienie zasad funkcjonowania tego wsparcia jest kluczowe dla budżetu każdej rodziny.
Børne- og ungeydelse – co to jest i komu przysługuje?
Børne- og ungeydelse, często potocznie nazywane „børnecheck”, to świadczenie wypłacane automatycznie przez Udbetaling Danmark na konto NemKonto matki dziecka (lub ojca, jeśli ma on pełną opiekę). Nie trzeba o nie wnioskować, jeśli dziecko urodziło się w Danii i ma duński numer CPR. Prawo do świadczenia nabywa się po spełnieniu określonych warunków pobytowych i podatkowych.
Kluczowe warunki otrzymywania świadczenia:
-
Miejsce zamieszkania: Dziecko i co najmniej jeden z rodziców muszą mieszkać w Danii.
-
Obowiązek podatkowy: Rodzic musi podlegać pełnemu obowiązkowi podatkowemu w Danii.
-
Okres zamieszkania/pracy: Aby otrzymać pełne świadczenie, rodzic musi mieszkać lub pracować w Danii przez co najmniej 6 lat w ciągu ostatnich 10 lat. Jeśli ten okres jest krótszy, świadczenie jest przyznawane proporcjonalnie (zasada optjening). To ważna informacja dla osób, które niedawno przyjechały do Danii. Szczegółowe zasady często omawiamy na portalu podatkiwdanii.dk.
-
Obywatelstwo: Wymagane jest posiadanie obywatelstwa Danii, innego kraju UE/EOG lub Szwajcarii, lub posiadanie odpowiedniego pozwolenia na pobyt.
Spełnienie tych warunków jest regularnie weryfikowane przez urzędy. Wszelkie zmiany sytuacji życiowej, jak np. przeprowadzka za granicę, należy niezwłocznie zgłaszać. Zespół AJ Økonomi Og Regnskab pomaga swoim klientom w zrozumieniu skomplikowanych przepisów dotyczących świadczeń.
Stawki świadczenia w 2026 roku i redukcja dochodowa
Wysokość świadczenia zależy od wieku dziecka i jest wypłacana kwartalnie. Stawki są co roku waloryzowane. Chociaż dokładne kwoty na 2026 rok zostaną ogłoszone później, można je oszacować na podstawie stawek z 2025 roku, które wyglądają następująco (kwoty roczne):
-
0-2 lata: ok. 19 488 DKK
-
3-6 lat: ok. 15 420 DKK
-
7-14 lat: ok. 12 144 DKK
-
15-17 lat: Wypłacane miesięcznie bezpośrednio nastolatkowi, ok. 1012 DKK miesięcznie (ungeydelse).
Warto zaznaczyć, że od 2022 roku wysokość świadczenia może być redukowana, jeśli dochód jednego lub obojga rodziców przekroczy określony próg (w 2025 roku było to ok. 882 700 DKK rocznie). Świadczenie jest zmniejszane o 5% kwoty dochodu przekraczającej ten próg. To ważna zmiana, o której należy pamiętać przy planowaniu domowych finansów.
Inne formy wsparcia i odliczenia
Chociaż børne- og ungeydelse to główne wsparcie, istnieją też inne formy pomocy. Rodzice samotnie wychowujący dzieci mogą liczyć na dodatkowe świadczenie (ekstra børnetilskud). Ponadto, w rocznym rozliczeniu podatkowym istnieje dodatkowa ulga pracownicza (ekstra beskæftigelsesfradrag) dla samotnych rodziców. Koszty opieki nad dziećmi (żłobek, przedszkole) nie podlegają odliczeniu od podatku, ale opłaty za nie są w Danii mocno subsydiowane przez gminy, co jest inną, bardzo istotną formą wsparcia dla rodzin.
Duński system wsparcia rodzin jest hojny, ale oparty na jasnych zasadach. Świadczenie rodzinne to realna pomoc finansowa, która w dużej mierze automatycznie trafia do uprawnionych. Warto jednak znać zasady, zwłaszcza te dotyczące okresu zamieszkania i progów dochodowych. W przypadku pytań dotyczących rozliczeń i świadczeń, rzetelne informacje można znaleźć na portalu podatkiwdanii.dk, a profesjonalną pomoc oferuje biuro AJ Økonomi Og Regnskab, dbając o finanse rodzin w Danii.
