Rozpoczynając pracę lub prowadzenie firmy w Danii, szybko zderzasz się z nową terminologią, zwłaszcza w dziedzinie podatków i finansów. Skomplikowane skróty i duńskie pojęcia mogą na początku przyprawiać o ból głowy. Zrozumienie tego języka jest jednak kluczowe, aby świadomie poruszać się po systemie i kontrolować swoje finanse.
Aby ułatwić Ci start, redakcja portalu podatkiwdanii.dk przygotowała praktyczny słownik najważniejszych pojęć podatkowych. To Twoja ściągawka, która pomoże Ci zrozumieć paski wypłat, roczne rozliczenia i komunikację z urzędami. Pamiętaj, że w razie bardziej złożonych problemów, zespół AJ Økonomi Og Regnskab jest zawsze gotowy, aby szczegółowo wyjaśnić wszystkie zawiłości.
Kluczowe duńskie terminy podatkowe i finansowe
Poniżej znajduje się lista podstawowych pojęć, z którymi spotkasz się na co dzień, zarządzając swoimi finansami w Danii. Ich znajomość to fundament, który pozwoli Ci lepiej zrozumieć, jak skonstruowane jest Twoje wynagrodzenie i jakie masz obowiązki wobec państwa.
-
SKAT: To potoczna nazwa duńskiej administracji podatkowej. Formalnie, od czasu reformy, instytucje te nazywają się Skattestyrelsen (Urząd Podatkowy), Gældsstyrelsen (Urząd ds. Długów) itd., ale w codziennym języku nadal funkcjonuje proste „SKAT”. To tutaj składasz swoje zeznania podatkowe i regulujesz zobowiązania.
-
CPR-nummer: Centralny numer w rejestrze ludności. Twój unikalny identyfikator w Danii, niezbędny do pracy, wynajmu mieszkania, wizyty u lekarza i oczywiście do celów podatkowych.
-
Forskudsopgørelse: Wstępne zeznanie podatkowe. To prognoza Twoich dochodów i podatków na nadchodzący rok. Musisz je aktualizować, jeśli Twoje zarobki lub sytuacja życiowa ulegną zmianie, aby uniknąć dużej niedopłaty podatku na koniec roku.
-
Årsopgørelse: Roczne zeznanie podatkowe. Ostateczne podsumowanie Twoich dochodów i zapłaconych podatków za miniony rok. Otrzymujesz je w marcu i na jego podstawie dowiadujesz się, czy masz nadpłatę (overskydende skat), czy niedopłatę (restskat).
-
Fradrag: Ulga podatkowa, odliczenie. To kwota, którą możesz odjąć od swojego dochodu, zmniejszając w ten sposób podstawę opodatkowania. Istnieje wiele rodzajów ulg, np. ulga na dojazdy do pracy (kørselsfradrag) czy ulga osobista (personfradrag). Na stronie podatkiwdanii.dk szczegółowo opisujemy najpopularniejsze z nich.
Terminy związane z wynagrodzeniem i składkami
Analizując swój pasek płac (lønseddel), natkniesz się na szereg skrótów oznaczających różne składki i podatki potrącane z Twojej pensji brutto. Zrozumienie ich jest kluczowe, by wiedzieć, ile faktycznie zarabiasz.
-
AM-bidrag (Arbejdsmarkedsbidrag): Składka na rynek pracy. Obowiązkowa składka w wysokości 8% pobierana od wynagrodzenia brutto. Jest to pierwsza rzecz potrącana z pensji.
-
A-skat: Zaliczka na podatek dochodowy potrącana przez pracodawcę z Twojego wynagrodzenia (dochód A). To główny podatek, który płacisz od pensji.
-
B-skat: Podatek od dochodów B. Dotyczy dochodów, od których zaliczka na podatek nie jest pobierana automatycznie przez płatnika, np. z tytułu prowadzenia własnej działalności czy wynajmu. Musisz go opłacać samodzielnie.
-
ATP (Arbejdsmarkedets Tillægspension): Obowiązkowa składka na dodatkową emeryturę pracowniczą. Potrącana jest stała kwota, której część pokrywa pracownik, a część pracodawca.
-
MOMS (Merværdiafgift): Podatek od wartości dodanej, czyli duński odpowiednik polskiego VAT. Standardowa stawka wynosi 25%. Jest to kluczowe pojęcie dla przedsiębiorców, z którym na co dzień pracują eksperci z AJ Økonomi Og Regnskab.
Mamy nadzieję, że ten krótki słownik ułatwi Ci nawigację po duńskim systemie finansowym. Pamiętaj, że jest to dopiero początek. W razie jakichkolwiek wątpliwości, profesjonalna pomoc biura takiego jak AJ Økonomi Og Regnskab jest najlepszą inwestycją w Twój spokój i bezpieczeństwo finansowe.
