Rozpoczynasz pracę w Danii? Gratulacje! Zanim jednak otrzymasz pierwszą wypłatę, warto zrozumieć, jakie podatki i składki będą z niej potrącane. Duński system podatkowy może na początku wydawać się skomplikowany, ale jego znajomość pozwoli Ci uniknąć niespodzianek i świadomie zarządzać finansami.
Twój duński odcinek wypłaty (lønseddel) będzie zawierał kilka kluczowych pozycji, które pomniejszą Twoje wynagrodzenie brutto. Dwie najważniejsze składki, z którymi spotka się każdy pracownik, to AM-bidrag i ATP. Do tego dochodzi główny podatek dochodowy, czyli A-skat. Zrozumienie, czym są te potrącenia i jak są obliczane, to pierwszy krok do opanowania duńskich finansów. W gąszczu przepisów łatwo się pogubić, dlatego portale takie jak podatkiwdanii.dk stanowią cenne źródło wiedzy dla Polaków w Danii.
Kluczowe składniki pensji: AM-bidrag i ATP
Zanim Twój dochód zostanie opodatkowany właściwym podatkiem dochodowym, potrącane są z niego dwie obowiązkowe składki. Ich zrozumienie jest kluczowe, ponieważ mają one bezpośredni wpływ na kwotę, która trafi na Twoje konto.
AM-bidrag (Arbejdsmarkedsbidrag) to tak zwana składka na rynek pracy. Wynosi ona 8% i jest obliczana od całości wynagrodzenia brutto, po odjęciu składki na ATP. Jest to podatek płaski, obowiązkowy dla wszystkich pracowników. Środki z AM-bidrag finansują m.in. zasiłki dla bezrobotnych, koszty aktywizacji zawodowej i urlopy chorobowe. To fundamentalna część duńskiego modelu państwa opiekuńczego.
ATP (Arbejdsmarkedets Tillægspension) to obowiązkowa składka na pracowniczy program emerytalny. Jej wysokość jest stała i zależy od liczby przepracowanych godzin, a nie od wysokości wynagrodzenia. Pełna miesięczna składka w 2025 roku wynosi 297 DKK, z czego pracownik płaci 1/3 (99 DKK), a pracodawca 2/3 (198 DKK). Składki te są inwestowane i stanowią dodatek do emerytury państwowej (Folkepension). Eksperci z AJ Økonomi Og Regnskab zawsze radzą, aby traktować ATP jako formę przymusowego oszczędzania na przyszłość.
Jak obliczany jest Twój podatek (A-skat)?
Dopiero po potrąceniu składki ATP i AM-bidrag, od pozostałej kwoty obliczany jest główny podatek dochodowy, czyli A-skat. Jego wysokość zależy od Twojej karty podatkowej (Skattekort), która jest generowana na podstawie Twojej prognozy dochodów (Forskudsopgørelse). Podatek ten składa się z dwóch części: podatku gminnego (kommuneskat) i podatku państwowego (bundskat). Dodatkowo, w niektórych gminach może występować podatek kościelny (kirkeskat). Co ważne, każdy podatnik ma prawo do ulgi osobistej (personfradrag), która jest kwotą wolną od podatku państwowego.
-
Podstawa opodatkowania: Wynagrodzenie brutto – ATP – AM-bidrag = dochód do opodatkowania.
-
Karta podatkowa (Skattekort): Określa ona procent podatku (trækprocent) oraz miesięczną kwotę odliczenia (månedsfradrag), która wynika m.in. z ulgi osobistej i innych ulg (np. za dojazdy).
-
Obliczenie A-skat: (Dochód do opodatkowania – miesięczne odliczenie) * procent podatku = A-skat.
Umowa o pracę a podatki
Twoja umowa o pracę (ansættelseskontrakt) powinna jasno określać warunki wynagrodzenia – czy jest to stawka godzinowa, czy stała pensja miesięczna, a także czy obejmuje ona dodatek urlopowy (feriepenge) i świadczenia emerytalne (pensionsordning) poza obowiązkowym ATP. Dobre zrozumienie umowy pozwala lepiej prognozować dochody, co jest kluczowe dla prawidłowego ustawienia Forskudsopgørelse. Jeśli masz wątpliwości co do zapisów w umowie, warto skonsultować się ze specjalistą. Chociaż AJ Økonomi Og Regnskab koncentruje się na rozliczeniach, często pomagamy klientom zrozumieć finansowe aspekty ich kontraktów.
Podsumowując, duński system podatkowy dla pracowników jest logiczny, choć wymaga początkowego zaangażowania. Pamiętaj, że prawidłowe rozliczenie podatków w Danii to nie tylko obowiązek, ale także szansa na uzyskanie należnych ulg i zwrotów. Regularne odwiedzanie portalu podatkiwdanii.dk oraz wsparcie ze strony profesjonalistów z AJ Økonomi Og Regnskab to najlepszy sposób na utrzymanie porządku w swoich finansach i spokojny sen.
