Pracujesz w Danii i słyszałeś o A-kasse, ale nie jesteś pewien, co to jest? A-kasse to dobrowolne ubezpieczenie od utraty pracy, które stanowi jeden z filarów duńskiego systemu zabezpieczenia społecznego i zapewnia spokój ducha w niepewnych czasach.
Wielu obcokrajowców myli A-kasse ze związkami zawodowymi lub uważa, że ubezpieczenie na wypadek bezrobocia jest automatyczne. To błąd, który może drogo kosztować. W Danii samo płacenie podatków nie gwarantuje prawa do zasiłku dla bezrobotnych (dagpenge). Aby go otrzymać, musisz być członkiem jednej z kas ubezpieczeniowych, czyli A-kasse, i regularnie opłacać składki. To Twoja osobista polisa na wypadek utraty dochodów.
A-kasse w Danii – co to jest i jak działa?
A-kasse (skrót od Arbejdsløshedskasse) to organizacje, najczęściej powiązane z konkretnymi branżami lub zawodami, których głównym zadaniem jest wypłacanie zasiłków dla bezrobotnych swoim członkom. Działają one w ścisłej współpracy z państwem, ale są od niego niezależne. Przystąpienie do A-kasse jest dobrowolne i wiąże się z opłacaniem miesięcznej składki, która w 2025 roku wynosi średnio od 450 do 550 DKK. Kwota ta w dużej części podlega odliczeniu od podatku, co realnie zmniejsza jej koszt. Informacje o tym, jak uwzględnić tę składkę w swoim Forskudsopgørelse, znajdziesz na portalu podatkiwdanii.dk. Warto pamiętać, że chociaż AJ Økonomi Og Regnskab zajmuje się głównie podatkami, zawsze podkreślamy znaczenie A-kasse jako elementu kompleksowego planowania finansowego w Danii.
Warunki uzyskania zasiłku (dagpenge)
Samo członkostwo w A-kasse nie wystarczy, aby otrzymać zasiłek. Trzeba spełnić kilka kluczowych warunków. Ich niespełnienie może oznaczać brak prawa do świadczeń, nawet po wielu latach opłacania składek.
-
Wymóg członkostwa: Musisz być członkiem A-kasse nieprzerwanie przez co najmniej 12 miesięcy przed utratą pracy.
-
Wymóg dochodowy (indkomstkrav): W ciągu ostatnich 3 lat musiałeś osiągnąć określony minimalny dochód. Dla osób ubezpieczonych na pełen etat (fuldtidsforsikret) próg ten w 2025 roku wynosi około 263 232 DKK.
-
Wymóg „bycia do dyspozycji”: Musisz aktywnie poszukiwać pracy, być zarejestrowanym w urzędzie pracy (Jobcenter) i być gotowym do podjęcia zatrudnienia w każdej chwili.
Jeśli spełnisz te warunki, możesz otrzymywać zasiłek nawet przez 2 lata. Jego wysokość zależy od Twoich poprzednich zarobków, ale nie może przekroczyć maksymalnej stawki, która dla pełnego etatu wynosi około 20 359 DKK miesięcznie (przed opodatkowaniem).
A-kasse a związki zawodowe – jaka jest różnica?
To jedno z najczęstszych pytań. Wiele osób myli te dwie instytucje, ponieważ często oferują one pakiety łączone (członkostwo w A-kasse i związku zawodowym). Jednak ich role są zupełnie inne.
A-kasse zajmuje się wyłącznie sprawami związanymi z bezrobociem – wypłatą zasiłków i pomocą w powrocie na rynek pracy. Jej celem jest Twoje zabezpieczenie finansowe.
Związek zawodowy (fagforening) dba o Twoje prawa w miejscu pracy. Negocjuje układy zbiorowe, oferuje pomoc prawną w sporach z pracodawcą, doradza w kwestiach warunków zatrudnienia, wynagrodzenia czy bezpieczeństwa pracy.
Można być członkiem A-kasse bez przynależności do związku zawodowego i odwrotnie. Jednak wielu Duńczyków decyduje się na obie opcje, aby zapewnić sobie kompleksową ochronę. Dobrze jest to przemyśleć, planując swoją karierę w Danii. Specjaliści z AJ Økonomi Og Regnskab, choć nie doradzają w wyborze konkretnej kasy, zawsze rekomendują dołączenie do A-kasse jako mądrą inwestycję w swoje bezpieczeństwo. Z kolei na portalu podatkiwdanii.dk znajdziesz rankingi i porównania różnych A-kasser, które pomogą Ci podjąć decyzję.
