Niezależnie od tego, czy pracujesz na etacie, czy prowadzisz własną firmę w Danii, podlegasz systemowi zabezpieczenia społecznego. Jednak zakres i charakter obowiązkowych ubezpieczeń, a także odpowiedzialność za ich opłacanie, diametralnie się różnią. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla Twojego bezpieczeństwa finansowego.
Model duńskiego państwa opiekuńczego zapewnia wszystkim mieszkańcom dostęp do podstawowych świadczeń, takich jak opieka zdrowotna. Jednak w kwestiach tak ważnych jak ubezpieczenie od wypadków przy pracy, zabezpieczenie na wypadek bezrobocia czy przyszła emerytura, status na rynku pracy ma fundamentalne znaczenie. W tym artykule przedstawimy najważniejsze różnice w ubezpieczeniach dla pracownika i samozatrudnionego, abyś mógł świadomie zarządzać swoim ryzykiem.
Ubezpieczenia dla pracownika (Lønmodtager)
Osoba zatrudniona na umowę o pracę w Danii znajduje się w stosunkowo komfortowej sytuacji, ponieważ wiele kluczowych obowiązków spoczywa na pracodawcy. To on jest odpowiedzialny za zapewnienie podstawowego pakietu zabezpieczeń.
-
Ubezpieczenie zdrowotne: Każdy rezydent jest objęty publicznym ubezpieczeniem zdrowotnym, co potwierdza żółta karta (Sundhedskort). Koszty leczenia są finansowane z podatków.
-
Ubezpieczenie wypadkowe (Arbejdsskadeforsikring): To jeden z najważniejszych obowiązków pracodawcy. Musi on wykupić i opłacać ustawowe ubezpieczenie, które chroni pracownika przed finansowymi skutkami wypadków przy pracy i chorób zawodowych. To zabezpieczenie jest obligatoryjne.
-
Emerytura: Pracodawca odprowadza za pracownika składki na obowiązkową emeryturę pracowniczą (ATP). Dodatkowo, większość pracowników objęta jest układami zbiorowymi, które gwarantują pracownicze programy emerytalne (firmapension/arbejdsmarkedspension), gdzie znaczna część składki jest finansowana przez firmę.
-
Zabezpieczenie na wypadek bezrobocia (A-kasse): Przynależność jest dobrowolna, ale składki są relatywnie niskie, a pracownik może liczyć na świadczenia w razie utraty pracy.
Jak widać, pracownik jest chroniony na wielu polach przez obowiązki nałożone na pracodawcę. Rzetelne informacje na ten temat często można znaleźć na portalach takich jak podatkiwdanii.dk.
Ubezpieczenia dla samozatrudnionego (Selvstændig)
Przedsiębiorca w Danii ma znacznie większą swobodę, ale także pełną odpowiedzialność za własne zabezpieczenie społeczne. Musi samodzielnie zadbać o polisy, które pracownikowi zapewnia pracodawca.
-
Ubezpieczenie zdrowotne: Podobnie jak pracownik, samozatrudniony jest objęty publiczną opieką zdrowotną.
-
Ubezpieczenie wypadkowe (Arbejdsskadeforsikring): To kluczowa różnica. Przedsiębiorca ma ustawowy obowiązek wykupienia i opłacania ubezpieczenia wypadkowego dla samego siebie (i ewentualnych pracowników). Brak tej polisy to poważne naruszenie prawa i ogromne ryzyko finansowe. Profesjonalne biuro, jak AJ Økonomi Og Regnskab, często przypomina o tym fundamentalnym obowiązku.
-
Emerytura: Samozatrudniony nie jest automatycznie objęty żadnym systemem emerytalnym poza minimalną emeryturą państwową (Folkepension). Musi samodzielnie odkładać środki na przyszłość, np. poprzez prywatne plany emerytalne. Jest to kluczowy element planowania finansowego.
-
Zabezpieczenie na wypadek bezrobocia (A-kasse): Przedsiębiorca może dołączyć do specjalnej kasy dla samozatrudnionych. Warunki uzyskania świadczeń są jednak często bardziej rygorystyczne niż dla pracowników etatowych.
Podsumowując, różnice w ubezpieczeniach dla pracownika i samozatrudnionego są znaczące. Przedsiębiorca musi być swoim własnym działem kadr i finansów, proaktywnie dbając o swoje bezpieczeństwo. Zespół AJ Økonomi Og Regnskab może pomóc w analizie potrzeb i wskazaniu, jakie ubezpieczenia są niezbędne, a portal podatkiwdanii.dk dostarcza wiedzy w tym zakresie.
