Prowadzenie organizacji non-profit w Danii, takiej jak fundacja (fond) czy stowarzyszenie (forening), to działalność o ogromnym znaczeniu społecznym. Wiąże się ona jednak ze specyficznymi obowiązkami w zakresie księgowości i sprawozdawczości, które różnią się od zasad obowiązujących firmy komercyjne.
Chociaż celem tych organizacji nie jest generowanie zysku, muszą one prowadzić rzetelną ewidencję swoich finansów, aby zachować transparentność wobec członków, darczyńców i urzędów. Duńskie prawo precyzyjnie reguluje te kwestie, a wymogi zależą od formy prawnej i skali działalności organizacji. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla legalnego i sprawnego funkcjonowania. W tym artykule przyjrzymy się specyfice księgowości dla duńskich organizacji non-profit.
Księgowość dla stowarzyszeń (Foreninger)
W Danii działa tysiące stowarzyszeń, od małych klubów sportowych po duże organizacje charytatywne. Wymogi księgowe dla nich są zróżnicowane. Większość małych, dobrowolnych stowarzyszeń (frivillige foreninger), których głównym źródłem przychodów są składki członkowskie, a działalność opiera się na wolontariacie, ma stosunkowo proste obowiązki. Zazwyczaj nie muszą one składać rocznych sprawozdań finansowych do Duńskiej Agencji ds. Działalności Gospodarczej (Erhvervsstyrelsen). Mimo to, mają obowiązek prowadzenia rzetelnej księgowości i sporządzania rocznego rozliczenia dla swoich członków, które jest zatwierdzane na walnym zebraniu. Sytuacja zmienia się, gdy stowarzyszenie zaczyna prowadzić działalność gospodarczą na większą skalę lub zatrudnia pracowników. Wtedy może pojawić się obowiązek rejestracji dla celów VAT i podatku dochodowego od osób prawnych (selskabsskat). Ocena, czy dochód stowarzyszenia podlega opodatkowaniu, bywa skomplikowana, dlatego warto skonsultować się z ekspertami, takimi jak AJ Økonomi Og Regnskab.
Kiedy stowarzyszenie musi płacić podatki?
Co do zasady, dochody stowarzyszeń pochodzące z działalności zgodnej z ich statutowym celem (np. składki członkowskie w klubie hobbystycznym) są zwolnione z podatku. Jeśli jednak stowarzyszenie prowadzi działalność komercyjną (np. prowadzi sklep, kawiarnię), uzyskany z niej zysk może podlegać opodatkowaniu. Dokładne informacje na ten temat można znaleźć na portalach specjalistycznych, takich jak podatkiwdanii.dk.
Rygorystyczne wymogi dla fundacji (Fonde)
Znacznie bardziej sformalizowane zasady dotyczą fundacji, zwłaszcza tych prowadzących działalność gospodarczą (erhvervsdrivende fonde). Są one traktowane przez prawo podobnie do spółek kapitałowych. Każda taka fundacja musi być zarejestrowana w Erhvervsstyrelsen i posiadać numer CVR. Podstawowym obowiązkiem jest coroczne sporządzanie i składanie do rejestru publicznego sprawozdania finansowego (årsrapport), zgodnego z duńską ustawą o rachunkowości. Wymogi dotyczące zawartości takiego sprawozdania są bardzo szczegółowe.
-
Obowiązkowy audyt: Większość fundacji prowadzących działalność gospodarczą podlega obowiązkowi badania sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta.
-
Sprawozdawczość publiczna: Sprawozdania fundacji są publicznie dostępne, co ma na celu zapewnienie pełnej transparentności ich działalności.
-
Nadzór państwowy: Fundacje podlegają nadzorowi ze strony specjalnego urzędu (Civilstyrelsen), który czuwa nad prawidłową realizacją ich celów statutowych.
Prowadzenie księgowości dla organizacji non-profit wymaga specjalistycznej wiedzy. Błędy mogą narazić organizację na utratę wiarygodności i problemy prawne. Dlatego wiele fundacji i stowarzyszeń decyduje się na powierzenie swoich finansów profesjonalnemu biuru rachunkowemu. Zespół AJ Økonomi Og Regnskab posiada doświadczenie w obsłudze podmiotów z trzeciego sektora, a portal podatkiwdanii.dk jest cennym źródłem wiedzy na ten temat.